نماد شناسی نقش پرنده در قالی‌های ایران و هند

نویسندگان

  • شبنم عسکری کارشناس ارشد مدیریت فرش. دانشکده هنر و معماری. دانشگاه کاشان. ایران
چکیده مقاله:

نقوش به­ کار رفته درقالی­ های ایران و هند، سرشار از مفاهیم و معانی نمادینی است که در بستر زمان، از اساطیر، فرهنگ‌ها و اعتقادات مردمان دو کشور نشأت گرفته است. پرنده چه به­ صورت  نقش ­مایه عام و چه به شکل خاص، در بسیاری از فرش­ ها حضور دارد و  نمادی از رهایی و آزادی  است که انعکاس آن در طرح فرش که اغلب گلزار و بوستانی زیبا را  در مقابل دیده مخاطب می­ نشاند، آیتی الهی و تمثیلی از بهشت است. با نگاهی گذرا به آثار تاریخی، ادبی و هنری درمی­ یابیم که مفهوم نقش پرنده در زندگی فکری و اجتماعی بشر از نقش و جایگاه مهمی برخوردار بوده است.  از آن­جا که  نقش ­ها و نگارهای گذشته  پیوندی عمیق با اعتقادات اساطیری و نمادهای باستانی بسیار دور دارند. مسئله این پژوهش چیستی مفاهیم نمادین  در فرش­ های ایران وهند است و هدف آن، آگاهی از  مفاهیم نمادین پرنده و چگونگی حضور این نقش ­مایه در فرش ­های دو کشور است. این­که نقوش پرنده موجود در فرش ­های ایران و هند چگونه ­اند و مفهوم نمادین آن­ها چیست؟  سوالاتی است که در پژوهش حاضر به آن   پاسخ  گفته می‌شود. این پژوهش به روش کتابخانه ­ای انجام شده و  نتیجه آن به صورت توصیفی و تحلیلی  ارائه شده است. یافته­ های این مقاله نشان می ­دهد که  نقوش پرنده­ای که در فرش­ های این دو کشور آورده شده برآمده از اساطیر، اعتقادات و مفاهیم گسترده­ای است که کمابیش در هر دو کشور به ­صورت مشترک با اندک تغییراتی رسم شده است و مبیّن هنر و فرهنگ آن­هاست.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی نقش پرنده در هنر بین‌النهرین، ایران و مصر باستان

مقاله حاضر با عنوان «بررسی نقش پرنده در هنر بین‌النهرین، ایران و مصر باستان» سعی دارد با نگاه از منظری متفاوت به فصل مشترک تازه‌ای میان این تمدن‌های باستانی دست یابد. در اینجا مقایسه تطبیقی نقوش پرندگان از زوایای گوناگون انجام‌گرفته و سعی شده به سوا لاتی همچون:1 - تأثیر باورها و اعتقادات مذهبی بر ترسیم پرندگان در آثار گوناگون، 2- چگونگی تنوع گونه‌های پرندگان در آثار هنری، 3- بررسی بال پرنده ازن...

متن کامل

گَرود (گرودا) (نماد انتقال و تبدیل اساطیر هند در سام‌نامه)

تأمّل در متن سام‌نامه و نشانه‌هایی که در دو داستان فرعی آن دیده می‌شود، انتقال و تبدیل بخشی از اساطیر هند را به این متن حماسی آشکار می‌کند. اساطیر هندی موجود در سام‌نامه، در متونی از متون هندی دیده می‌شوند که اولین ترجمه‌های در دسترس آن‌ها به عربی و فارسی، کتاب ماللهند ابوریحان بیرونی است و سپس در سطح وسیع‌تر آثاری که از طریق نهضت ترجمه‌ در دوره حکومت تیموریان هند و اوائل دوره صفویه به فارسی برگ...

متن کامل

تبیین نقش ضرب‌المثل‌ها به‌منزلة نماد تعامل فرهنگی ایران و عرب

روابط ایرانیان با عرب‌‌ها، که به دورانی دور یعنی عهد هخامنشی بازمی‌‌گردد، به دلیل هم‌جواری و بعد از ظهور اسلام و استقبال ایرانیان از آیین اسلام به اوج خود رسید و به تعامل بیش‌تر دو ملت انجامید. این روابط در زبان، فرهنگ، و رهاوردهای ادبی تأثیر گذاشت. نشانه‌های این تأثیر در یکی از نمادهای فرهنگی دو ملت یعنی ضرب‌المثل‌‌ها و کنایات رایج فرهنگ ایرانی و عربی تبلور یافته است. مقایسة ضرب‌المثل‌‌ها تباد...

متن کامل

بررسی نقش وجایگاه افغانستان در روابط استراتژیک ایران و هند

در سال های اخیر روابط دوکشور ایران وهند علی رغم گذشتۀ بسیار مطلوب، دارای فراز ونشیب های زیادی بوده است که یکی از مهمترین دلایل آن، حضور و نفوذ آمریکا در هند و دخالت های مستمراین کشور در مسائل منطقه ای می باشد. با این وجود، هنوز موارد متعددی در سطح منطقه وجود دارد که توجه دو کشور ایران وهند را برای همکاری های همه جانبه به خود جلب کرده است. یکی از مهمترین این موارد کشور افغانستان است که در منطقه ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 14

صفحات  33- 51

تاریخ انتشار 2019-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023